Verslag bijeenkomst 6 juni 2024

Foto's

Klik op de afbeelding om te vergroten.

Programma

• 20.15: Welkom en terugblik door de wethouder
• 20.25: Check in en Programma doornemen
• 20.40: Spelregels t.a.v. verdeling winst en landschappelijke inpassing opstellen
• 21.30: Alternatieve ideeën ophalen ten behoeve van meer grond onder de melkveehouderij in het gebied
• 22.15: Check out

Introductie

Met een opkomst van ruim 20 mensen was de opkomst lager dan eerdere werksessies.
Doormiddel van de digitale tool Mentimeter zijn vragen voorgelegd aan de deelnemers over:

• De mogelijke verdeling van de winst van het zonnepark via een gebiedsfonds;
• De landschappelijke inpassing;
• Verdeling van grond in het gebied;
• Mee te geven adviezen aan de gemeenteraad.

De deelnemers konden anoniem antwoord geven op vragen en stellingen waarvan vervolgens het gemiddelde antwoord op een scherm te zie was. Deze ingevulde gegevens blijven anoniem beschikbaar voor latere verwerking.

Samenvatting

Ten aanzien van de spelregels voor landschappelijke inpassing is aangegeven dat inwoners het belangrijk vinden dat een zonnepark jaarrond groen is ingepakt en dat de afstand tot woningen zeker 200 m moet zijn. Ten aanzien van de verdeling van de winst is aangegeven dat inwoners die hinder ondervinden een vergoeding moeten krijgen. Er is niet één item dat door inwoners heel belangrijk gevonden wordt om vanuit het gebiedsfonds in te investeren. Inwoners geven aan liever een kleiner zonnepark te willen waarbij geen geld naar een gebiedsfonds gaat (en wel naar de melkveehouderij) dan een groot park waarbij geld naar het extensiveren van de melkveehouderij gaat èn naar een gebiedsfonds.

Op de vraag ‘Welk idee zou jij aanbevelen om meer grond onder de melkveehouderij te krijgen zodat er geëxtensiveerd kan worden? Zijn verschillende antwoorden gekomen.
Onderstaand idee scoorden de meeste punten:

• Meer planologische ruimte voor de melkveehouderij.
• Meer samenwerking tussen akkerbouw en veehouderij
• Meer mogelijkheden voor (mono)mestvergisting

Mentimeter

Verdeling van grond

Toelichting
De basis van het project Zon voor Melkvee is de extensiveringsopgave van de melkveehouderij in het gebied. Gemeente Asten wil met het project onderzoeken of een zonnepark kan bijdrage aan deze extensivering. Extensivering van de melkveehouderij draagt bij aan de gebiedsopgaven in het plangebied nabij de Groote Peel (verlagen van de stikstofuitstoot, vernatting mogelijk maken, landschappelijke kwaliteit behouden) Deelnemers is gevraagd of ze, als ze grond bezitten, hiermee de melkveehouders in het gebied willen ondersteunen. 3 van de 16 deelnemers gaf aan grond te bezitten en de melkveehouderij daarmee te willen ondersteunen. 8 van de 16 gaf aan de grond momenteel zelf te gebruiken. Ongeveer de helft van de deelnemers gaf aan voor hetzelfde bedrag als nu het geval, te willen verhuren aan melkveehouders.

Grondbank / regeling provincie

Toelichting
De provincie kent een regeling ‘Grondregeling natuurinclusieve landbouw’ waarbij grondeigenaren/ veehouders hun grond inbrengen in een grondbank waarna ze de grond terug huren tegen een lage prijs. Aan het gebruik van de grond zijn voorwaarden verbonden die de natuur helpen. De aanwezige deelnemers is gevraagd naar hun mening over een dergelijke grondbank.

Deelnemers geven aan het een goed idee te vinden voor mensen die toch willen verkopen. De afhankelijkheid van de politiek wordt benoemd als nadeel. Bovendien geven een aantal deelnemers aan de grond liever in eigendom te houden. Ook zijn er zorgen over een mogelijk prijsopdrijvende werking en mogelijke aanvullende voorwaarde voor de pachtgronden.
 

Gebiedsfonds

Toelichting
Als het mogelijke zonnepark goed draait kan (volgens berekeningen op basis van huidige situatie) het zo’n 100 duizend euro per jaar opleveren waarvan 50 duizend ten behoeve van de melkveehouderij. De overige 50 duizend zou via een gebiedsfonds naar het gebied kunnen gaan. De deelnemers is gevraagd wat er met dit geld in een gebiedsfonds moet gebeuren. De antwoorden over besteding van het geld in het gebiedsfonds waren verdeeld. Er was een kleine meerderheid voor het idee dat elke grondeigenaar in het gebied 10 jaar een bedrag per hectare grasland ontvangt met 24% van de stemmen. Daarentegen was 22% voor het eerlijk verdelen over alle bewoners van het gebied. Er was een minderheid van 10% voor een commissie die elk jaar beslist over ingebrachte goede ideeën.
Deelnemers waren duidelijk over wanneer iemand een vergoeding moet krijgen voor de hinder vanwege het zonnepark. Als het park zichtbaar zou zijn vanuit huis, tuin of binnen 200 meter vind een meerderheid een vergoeding passend. Er was een minderheid voor een vergoeding voor iedere inwoner, of enkel voor medeinvesteerders in het park.
Bovendien lijkt er een voorkeur te bestaan voor een kleiner zonnepark zonder geld in een gebiedsfonds en wel geld voor extensiveren van de melkveehouderij. Een zonnepark van 25 hectare waaruit een mogelijke 50 duizend euro komt, heeft een voorkeur boven een zonnepark van 50 hectare waar 100 duizend euro uit komt. Daarnaast geeft 40% van de deelnemers aan mogelijkheden te zien om zelf te investeren in dit mogelijke zonnepark wanneer dit een bovengemiddeld rendement oplevert. De overige 60% zou niet willen investeren.

Landschappelijke inpassing

Toelichting
Een zonnepark wordt landschappelijk ingepast om in meer of mindere mate aan het zicht te worden onttrokken en natuurwaarde toe te voegen in het gebied. De deelnemers is gevraagd over hun mening ten aanzien van een goede inpassing van een mogelijk zonnepark. Deelnemers geven aan het van belang te vinden dat in de zomer zowel als de winter het park niet zichtbaar is. Daarnaast is er een voorkeur voor een lage opstelling waar men overheen kan kijken boven een verhoogde opstelling waar een vorm van landbouw onder mogelijk zou zijn. Er lijkt een kleine voorkeur te zijn voor een groter, aaneengesloten zonnepark met de redenering dat deze beter is in te passen en meer oplevert. Er zijn ook stemmen die juist wijzen op de mogelijkheid van kleinere zonneparken omdat hiermee de meer passende locaties kunnen worden benut. Deelnemers waarderen aan de melkveehouderij dat het een weidelandschap met koeien in de wei oplevert. Dit is volgens deelnemers wat beschermd moet worden aangaande het borgen van de melkveehouderij in het gebied.

Algemene vragen

Toelichting
Om draagvlak te meten, is deelnemers gevraagd naar hun mening ten aanzien van een zonnepark t.b.v. de extensivering van de melkveehouderij. Ook is gevraagd wat men mee wil geven aan de gemeenteraad. Uit de vragen over draagvlak komt naar voren dat de deelnemers geen zonnepark willen, ook niet als het bijdraagt aan gebiedsopgaven en het instandhouden van de melkveehouderij in het gebied.

Ideeënsessie extensivering melkveehouderij

Deelnemers is gevraagd antwoord te geven op de vraag ‘Welk idee zou jij aanbevelen om meer grond onder de melkveehouderij te krijgen zodat er geëxtensiveerd kan worden?
Nadat iedere deelnemer deze vraag individueel heeft beantwoord zijn ze verzameld en geclusterd. Hierna kon doormiddel van stickers gestemd worden voor de meest en minst gedragen ideeën.
Hieronder de ideeën in volgorde van gedragen naar minst gedragen:

1. Planologische ruimte vergroten voor melkveehouderij
   Met het bieden van planologische ruimte kan de gemeente dingen mogelijk maken op het bedrijf van de melkveehouders waarmee de bedrijven hun verdienmodel kunnen verbeteren. Door de gemeente is benoemd dat er in Asten al veel planologische ruimte geboden wordt.
2. Ruimte voor mono vergisting bij veehouderijen
   Dit idee is gedurende de avond een aantal keren genoemd. Door de gemeente wordt benoemd dat mestvergisting in het vigerend bestemmingsplan reeds mogelijk is gemaakt.
3. Samenwerking tussen melkveehouderij en akkerbouw vergroten
   Door samenwerkingen tussen akkerbouwers en melkveehouderij te stimuleren of te faciliteren kunnen kringlopen worden gesloten en mogelijk ook kosten worden bespaard. Benoemd wordt dat dit een idee is dat met name door de akkerbouwers en melkveehouderijen zelf vorm gegeven kan worden.
4. Intensiveren van de melkveehouderij
   Minder regels en meer mogelijkheden waardoor de melkveehouderij meer kan verdienen.
5. Verbod op industrie/ zonneparken
   Om de druk op de grond te verminderen wordt een verbod op industrie, zonneparken, windturbines etc. voorgesteld.
6. Verhuur van grond fiscaal aantrekkelijk maken
   Als het aantrekkelijk is om grond te verhuren aan de melkveehouderij zou het wellicht vaker gebeuren. Dit idee ligt buiten de macht van het project en buiten de macht van de gemeente.
7. Lage rente voor melkveehouderij
   Een lagere leenrente zou investeren in de melkveehouderij simpeler moeten maken. Dit is alleen buiten de macht van de gemeente, en buiten de scope van dit project.
8. Coöperatie koopt grond (grondbank)
   Dit idee is eerder op de avond in de Mentimeter ook besproken alleen toen ging het over een grondbank van de provincie. Bij dit idee koopt een (gebieds)cooperatie de grond en verhuurt vervolgens onder voorwaarden aan de melkveehouderij.
9. Toeristenbelasting/inkomsten recreatie naar melkveehouderij
   Dit idee richt zich op de mogelijkheid om een deel van de toeristenbelasting te gebruiken voor de instandhouding van het cultuurhistorisch en toeristisch aantrekkelijk landschap. Dit idee vond weinig begrip en kreeg 6 stemmen tegen. Dit levert mogelijk ook te weinig op om het verdienmodel voldoende te ondersteunen.
10. Grondwaterstand omhoog
    Door de grondwaterstand te verhogen zou de de concurrentiepositie van de melkveehouders kunnen verbeteren. Blijvend grasland kan beter tegen hoge grondwaterstanden (niet zo hoog dat het land onder water staat) dan akkerbouwteelten. Het idee krijgt een stevig tegengeluid. Mogelijk is dat dit idee door de formulering werd begrepen als de grondwaterstand tot maaiveldniveau. Een idee wat bijzonder gevoelig ligt in het gebied.